اشاره: مولانا محمد حسین گرگیج، امامجمعه اهلسنت آزادشهر و مدیر مدرسه دینی فاروقیه گالیکش استان گلستان، در بین جامعه اهلسنت ایران بهعنوان شخصیتی محبوب، عالمی برجسته و شجاع معروف و مشهور است. وی که در زمینه تفسیر زبانزد خاص و عام است، در سایر علوم دینی نیز تبحر ویژهای دارد، بهطوریکه در مواضع مختلف به معرفی صحابه پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوسلم پرداخته و از مقام شامخ آنان دفاع کرده است. موضعگیریهای شجاعانه ایشان در قبال اوضاع جهان اسلام نیز با استقبال مواجه می شود.
پایگاه اهلسنت ایران «سنیآنلاین» در حاشیه بیستویکمین مجمع فقه اسلامی ایران با این شخصیت برجستۀ علمی پیرامون اوضاع کنونی جهان اسلام به گفتوگو نشسته است که در ادامه متن کامل آن را مطالعه میفرمایید.
*سنیآنلاین: ارزیابی حضرتعالی از اوضاع کنونی جهان اسلام چیست؟
مولانا گرگیج: جهان اسلام در حال حاضر یکی از بحرانیترین مراحل خود را میگذارند. گمان نکنم امت اسلامی در هیچ برههای از زمان چنین روزی به خود دیده باشد که همهروزه شاهد اینهمه کشتار و خونریزی و آوارگی و بیخانمانی باشد. در چنین شرایطی مسلمانان، بهویژه کسانی که در رأس امور قرار دارند باید به اوضاع جهان اسلام بیندیشند و اختلافات را کنار بگذارند، زیرا امروز اصل اسلام بیش از هر زمان دیگری در خطر است و همه ما شاهد حملات گستردۀ دشمنان به اشکال مختلف علیه اسلام هستیم؛ آنان مسائلی را که خودشان به وجود آوردهاند منتسب به دین اسلام میکنند و سعی در تشویه چهره زیبای اسلام دارند.
*سنیآنلاین: به نظر شما چرا تلاش جدی برای ایجاد وحدت و رفع اختلافات مسلمانان صورت نمیگیرد؟
مولانا گرگیج: متأسفانه کسانی که داعیۀ حل مشکلات و بحرانها را دارند بهجای مبارزه با علت، با معلول مبارزه میکنند، لذا راه بهجای نمیبرند. مسلمانان باید برای حل این مسائل و مشکلات چارهاندیشی کنند. قدرتهای بزرگ و دشمنان اسلام نمیخواهند مسلمانان با همدیگر متحد شوند، زیرا اتحاد مسلمانان منافع آنها را به مخاطره میاندازد. اگر ما متحد شویم قطعاً آنها احساس خطر میکنند. آنها از سیاست «اختلاف بینداز و حکومت کن» کار میگیرند. آنها اقوام و مذاهب را از همدیگر میترسانند تا یکدیگر را دشمن و آنها را دوست خود بدانند. تا زمانی که مسلمانان به یکدیگر به چشم دشمن نگاه کنند، اجانب و بیگانگان را دوست خود میدانند. درحالیکه آنها هرگز دوست ما نبودهاند و نخواهند شد. دشمنان اسلام از مسلمانان راضی نمیشوند تا زمانی که مسلمانان بهطور کامل از دین و عقیدۀ آنها پیروی کنند. الله تعالی به رسول اکرم صلیالله علیه و سلم میفرماید: «ولن ترضی عنک الیهود و لا النصاری حتی تتبع ملتهم» لذا تا وقتی پیرو آنها نباشیم و جیب آنها را پر نکنیم و آنها را ارباب خود ندانیم و پیش آنها سر خم نکنیم آنها از ما راضی نخواهند شد. الله تعالی در جایی دیگر میفرماید: «و لا یزالون یقاتلونکم حتی یردوکم عن دینکم ان استطاعوا» آنها تا قیامت با ما در حال جنگ هستند و به اشکال مختلف در میان ما اختلاف ایجاد میکنند تا در میان ما فاصله واقع شود و همدیگر را دشمن حساب کنیم.
*سنیآنلاین: دیدگاه شما پیرامون خیزشهای اخیر مردمی در خاورمیانه که از آن با عناوینی همچون «بهار عربی» و «بیداری اسلامی» یاد میشود چیست؟
مولانا گرگیج: سالها قبل در اخبار صحنهای را دیدم که در فلسطین اشغالی سربازی اسرائیلی زنی مسلمان را چنان میزند که نقش بر زمین میشود. مسلمانان مظلوم و بیدفاع در کشورهای اسلامی همهروزه شاهد چنین صحنهها و اتفاقات دلخراشی هستند، اما حکام کشورهای اسلامی در قبال این حوادث بیتفاوت هستند. بنده در یکی از سخنرانیهایم گفتم که من به سهم خودم این حکام را نفرین میکنم که اینهمه جنایات را می ببینند و هیچ عکسالعملی نشان نمیدهند.
به دنبال چنین حوادثی مسلمانان بهپا خاستند و فریادشان را بلند کردند، حالا برخی آن را «بهار عربی»، برخی «بیداری اسلامی» و… گفتند. اما نکته مهم آن است که این خیزشها شکست نمیخورند. باید استقامت کنند. إن شاءالله پیروز خواهند شد.
*سنی آنلاین: با توجه به شرایط کنونی جهان اسلام که حضرتعالی به تشریح آن پرداختید، وظیفۀ مسلمانان در چنین شرایطی چیست؟ راه برونرفت از این بحرانها را در چه میدانید؟
مولانا گرگیج: همانطور که حضرت شیخالاسلام [مولانا عبدالحمید] فرمودند راهحل مشکلات جهان اسلام آن است که علمای جهان اسلام با مذاهب و مکاتب مختلفی که دارند هنگام به خطرافتادن اصل اسلام اختلافات جزئی را کنار بگذارند و اصل اسلام را نجات دهند. امروزه بیان مسائل اختلافی کار اشتباهی است، بلکه باید به فکر نجات اصل باشیم و در مورد فروعات اغماض کنیم. البته منظور این نیست که یک گروه عقیده و مذهب خود را رها کند، بلکه با وجود اختلافی که دارد در مقابل دشمن مشترک با سایر گروههای اسلامی متحد شود.
در منطقۀ ما (استان گلستان) دو برادر با هم درگیر شده بودند. دوست یکی از این دو برادر با چوبی برادر دیگر را زده بود. برادر دیگر همان چوب را برداشته و به دوست خود حمله میکند و انتقام برادرش را میگیرد و میگوید ما دو نفر، اگرچه با یکدیگر درگیر شدهایم اما با هم برادر هستیم، تو چرا دخالت میکنی و بردارم را میزنی؟ امروز هم اگر دو کشور اسلامی با هم درگیر هستند، نباید به دشمنان غرب و شرق اجازۀ مداخله بدهند، زیرا آنها هیچگونه دلسوزی نسبت به مسلمانان ندارند و فقط دنبال منافع خود هستند.
من بارها گفتهام که شرایط امروز ایجاب میکند ما با همدیگر متحد شویم و در مقابل کفر جهانی ایستادگی کنیم. بنده در مراسم نماز جنازۀ شهیدی که در منا شهید شده بود صحبتی داشتم و گفتم: امروز ما جنگ ایدئولوژیک، جنگ قومی و مذهبی، و جنگ عرب و عجم راه نیندازیم، بلکه با حفظ باورهای خود در کنار یکدیگر قرار بگیریم و در مقابل دشمنان بایستیم. امروز که جهان کفر برای نابودی اسلام با هم متحد شده است؛ روسیه و آمریکا و اسرائیل در کنار هم قرار گرفتهاند، مسلمانان نیز باید در مقابل توطئهها و برنامههای جهان کفر ید واحد باشند. ما باید حق مردم را به آنها بدهیم و فراقومی و فرامذهبی عمل کنیم. راهکار همین است که ما حقوق یکدیگر را به رسمیت بشناسیم و برای همدیگر احترام قائل باشیم تا جلوی سوءاستفاده دشمنان را بگیریم.